Зимние овощи (Страница 2 из 5)

Котталовский справочник "Indian medicinal plants" имеет достаточно много спорных соответствий санскритских и латинских названий, противоречащих другим, особенно североиндийским учебникам и справочникам.

Те книжки по Дравьягуне, что у меня под рукой за авторством индийской профессуры по Дравьягуне - JN Shastry, DS Lucas, KC Chunekar, G Pandey и PV Sharma все указывают pālakyā как шпинат.

Из косвенных подтверждений, свекла на Хинди - चुकंदर cukandar, а шпинат - पालक paalak (известный во всех индийский кафешках "палак панир" - панир со шпинатом)

Ну и по свойствам, особенно из Каядева Нигханту, на мой взгляд, описание больше подходит под шпинат, чем под свеклу.

Доброго дня
Попробовал поискать в онлайн-Нигханту по "cukandar", не находит. А как тогда свёкла на санскрите?

Спасибо, да, именно так.

Родиной Шпината огородного считают Персию, тут надо ещё исторически проверять "что, когда и куда".

На Юге традиционно скорее используют Базеллу белую и красную (Шпинат малабарский).

Не претендую на истину в последней инстанции, но Палакья скорее всего соответствует ботве Свёклы бенгальской (Beta vulgaris var. bengalensis), которую использовали и используют как листовой овощ, а не как корнеплод.

Вот она:

В палакья-кулу (семейство палакьи) входят листовые овощи, используемые подобно шпинату. А именно: Beta vulgaris var. bengalensis, Basella rubra, Basella alba, Chenopodium album, Chenopodium murale, Spinacia oleracea.

По последнему вопросу - именно поэтому всегда при разборе субстанций сверяются минимум 3-5 источников.

Сушрута

मधुरो रसपाकाभ्यां रक्तपित्तमदापहः |
तेषां शीततमो रूक्षस्तण्डुलीयो विषापहः ||२५८||
स्वादुपाकरसा वृष्या वातपित्तमदापहा |
उपोदका सरा स्निग्धा बल्या श्लेष्मकरी हिमा ||२५९||
कटुर्विपाके कृमिहा मेधाग्निबलवर्धनः |
सक्षारः सर्वदोषघ्नो वास्तूको रोचनः सरः ||२६०||
चिल्ली वास्तूकवज्ज्ञेया पालङ्क्या तण्डुलीयवत् |
वातकृद्बद्धविण्मूत्रा रूक्षा पित्तकफे हिता |
शाकमाश्वबलं रूक्षं बद्धविण्मूत्रमारुतम् ||२६१||

sūtrasthānam - 46. annapānavidhyadhyāyaḥ

madhurō rasapākābhyāṁ raktapittamadāpahaḥ |
tēṣāṁ śītatamō rūkṣastaṇḍulīyō viṣāpahaḥ ||258||
svādupākarasā vr̥ṣyā vātapittamadāpahā |
upōdakā sarā snigdhā balyā ślēṣmakarī himā ||259||
kaṭurvipākē kr̥mihā mēdhāgnibalavardhanaḥ |
sakṣāraḥ sarvadōṣaghnō vāstūkō rōcanaḥ saraḥ ||260||
cillī vāstūkavajjñēyā pālaṅkyā taṇḍulīyavat |
vātakr̥dbaddhaviṇmūtrā rūkṣā pittakaphē hitā |
śākamāśvabalaṁ rūkṣaṁ baddhaviṇmūtramārutam ||261||

Чарака

सर्वाणि सूप्यशाकानि फञ्जी चिल्ली कुतुम्बकः||९८||
आलुकानि च सर्वाणि सपत्राणि कुटिञ्जरम् [१] |
शणशाल्मलिपुष्पाणि कर्बुदारः सुवर्चला||९९||
निष्पावः कोविदारश्च पत्तुरश्चुच्चुपर्णिका|
कुमारजीवो लोट्टाकः पालङ्क्या मारिषस्तथा||१००||
कलम्बनालिकासूर्यः कुसुम्भवृकधूमकौ|
लक्ष्मणा च प्रपुन्नाडो नलिनीका कुठेरकः||१०१||
लोणिका यवशाकं च कूष्माण्डकमवल्गुजम्|
यातुकः शालकल्याणी त्रिपर्णी पीलुपर्णिका||१०२||
शाकं गुरु च रूक्षं च प्रायो विष्टभ्य जीर्यति|
मधुरं शीतवीर्यं च पुरीषस्य च भेदनम्||१०३||
स्विन्नं निष्पीडितरसं स्नेहाढ्यं तत् प्रशस्यते|

sarvāṇi sūpyaśākāni phañjī cillī kutumbakaḥ||98||
ālukāni ca sarvāṇi sapatrāṇi kuṭiñjaram [1] |
śaṇaśālmalipuṣpāṇi karbudāraḥ suvarcalā||99||
niṣpāvaḥ kōvidāraśca patturaścuccuparṇikā|
kumārajīvō lōṭṭākaḥ pālaṅkyā māriṣastathā||100||
kalambanālikāsūryaḥ kusumbhavr̥kadhūmakau|
lakṣmaṇā ca prapunnāḍō nalinīkā kuṭhērakaḥ||101||
lōṇikā yavaśākaṁ ca kūṣmāṇḍakamavalgujam|
yātukaḥ śālakalyāṇī triparṇī pīluparṇikā||102||
śākaṁ guru ca rūkṣaṁ ca prāyō viṣṭabhya jīryati|
madhuraṁ śītavīryaṁ ca purīṣasya ca bhēdanam||103||
svinnaṁ niṣpīḍitarasaṁ snēhāḍhyaṁ tat praśasyatē|

Каядева

कैयदेवनिघण्टु - १. ओषधिवर्ग
पालङ्क्या
पालङ्क्या वास्तुकाकारा किञ्चिच्चीरिनपत्रिका |
पालङ्क्या मधुरा रूक्षा क्षारा शीतानिलप्रदा ||६४५||
विष्टम्भिनी स्वादुपाका भेदिनी पिच्छिला गुरुः |
अश्लेष्मला विषश्वासपित्तरक्तमदापहा ||६४६||

kaiyadēvanighaṇṭu - 1. ōṣadhivarga
pālaṅkyā
pālaṅkyā vāstukākārā kiñciccīrinapatrikā |
pālaṅkyā madhurā rūkṣā kṣārā śītānilapradā ||645||
viṣṭambhinī svādupākā bhēdinī picchilā guruḥ |
aślēṣmalā viṣaśvāsapittaraktamadāpahā ||646||

Маданапала Нигханту

मदनपालनिघण्टु - ७. शाकवर्ग
पालक्या
पालक्या वास्तुकाकारा छुरिका चीरितच्छदा |
पालक्या वातला शीता भेदिनी श्लेष्मला गुरुः |
विष्टम्भिनी मदश्वासरक्तपित्तकफापहा ||४९||
madanapālanighaṇṭu - 7. śākavarga
pālakyā
pālakyā vāstukākārā churikā cīritacchadā |
pālakyā vātalā śītā bhēdinī ślēṣmalā guruḥ |
viṣṭambhinī madaśvāsaraktapittakaphāpahā ||49

Бхавапракаша

भावप्रकाश-पूर्वखण्ड-मिश्रप्रकरण - १०. शाकवर्ग
पालक्या
पालक्या वास्तुकाकारा छुरिका चीरितच्छदा |
पालक्या वातला शीता श्लेष्मला भेदिनी गुरुः |
विष्टम्भिनी मदश्वासपित्तरक्तकफापहा ||१२||
bhāvaprakāśa-pūrvakhaṇḍa-miśraprakaraṇa - 10. śākavarga
pālakyā
pālakyā vāstukākārā churikā cīritacchadā |
pālakyā vātalā śītā ślēṣmalā bhēdinī guruḥ |
viṣṭambhinī madaśvāsapittaraktakaphāpahā ||12||

Сиддха-мантра

सिद्धमन्त्र - २. पित्तघ्नवर्ग
पित्तघ्न श्लेष्मल वातकृत् द्रव्य
पित्तघ्नं श्लेष्मलावातकृत्पालङ्क्या तु कुन्तली ||४०||
pittaghna ślēṣmala vātakr̥t dravya
pittaghnaṁ ślēṣmalāvātakr̥tpālaṅkyā tu kuntalī ||40||

И уже начиная всегда с текстов Брихат Трайи, а из них с Чараки с Сушрутой, уже смотреть, кто что писал, и где и какая ошибка/описка позднее могла вкрасться.